Byli długo wyczekiwanymi dziećmi Izaaka i Rebeki. Urodzili się jako bliźniacy.
Dzieci walczyły ze sobą już w łonie matki, co Bóg objaśnił jej słowami „Dwa narody są w twym łonie, dwa odrębne ludy wyjdą z twych wnętrzności; jeden będzie silniejszy od drugiego, starszy będzie sługą młodszego” (Rdz 25,23). Pierwszego syna, który pojawił się na świecie rodzice nazwali Ezaw ( od hebrajskiego słowa osso – „koniec”), drugi trzymał za piętę Ezawa. Ojciec Izaak nazwał go Jakub (Jaakow – „ten który trzyma za piętę”).
Bracia mimo, że wychowywali się razem, mieli bardzo odmienne charaktery. Ezaw był zręcznym myśliwym, żyjącym w polu, a Jakub był człowiekiem spokojnym, mieszkającym w namiocie.
„Pierworodny”- Ezaw był faworyzowany przez ojca Izaaka, a młodszy z synów – Jakub przez matkę.
Ezaw jako pierworodny syn, był obdarzony przywilejem pierworództwa. Nie przywiązywał do tego jednak wielkiej wagi, co wykorzystał młodszy z braci – Jakub. Pewnego dnia, kiedy Ezaw wrócił z polowania bardzo zmęczony i głodny, poprosił Jakuba, by poczęstował go potrawą, którą wówczas przyrządzał. Jakub podstępem wymusił na bracie zrzeczenie się pierworództwa w zamian za chleb i gotowaną soczewicę. Dla Ezawa ważniejszy okazał się pełny żołądek niż dar od losu. Zgoda Ezawa była równoznaczna z wejściem w posiadanie upragnionego przywileju przez młodszego z braci – Jakuba.
Kiedy Izaak dożył sędziwego wieku, postanowił przekazać swoje dziedzictwo. Poprosił ukochanego, starszego syna Ezawa, by upolował dla niego zwierzynę i przyrządził ulubioną potrawę. W takich okolicznościach planował go pobłogosławić. Świadkiem tej rozmowy była Rebeka, która podstępem postanowiła wysłać młodszego syna Jakuba po błogosławieństwo do ojca. Sama przyrządziła smaczną potrawę, a jego gładkie ręce oraz szyję owinęła skórami koźląt, by go upodobnić do Ezawa. Ojciec podejrzewał, że to za szybko, by Ezaw wrócił już z polowania, ale słaby wzrok i „owłosione” ręce Jakuba nie pozwoliły na dokładną identyfikację.
Po powrocie z polowania, Ezaw podszedł do ojca ze smaczną potrawą po błogosławieństwo. Wtedy kłamstwo i oszustwo wyszło na jaw.
Rozwścieczony Ezaw postanowił zabić brata. Rebeka po raz kolejny ostrzegła Jakuba. Wysłała go do swojej rodziny, do Charanu, by tam pozostał na jakiś czas aż złość opuści Ezawa.
Ojciec Izaak nakazał Jakubowi, by nie szukał żony w Kanaanie, ale by wybrał jedną z córek Labana, brata Rebeki.
W trakcie wędrówki, Jakub miał sen, w którym Bóg do niego przemówił:
«Ja jestem Pan, Bóg Abrahama i Bóg Izaaka. Ziemię, na której leżysz, oddaję tobie i twemu potomstwu. A potomstwo twe będzie tak liczne jak proch ziemi, ty zaś rozprzestrzenisz się na zachód i na wschód, na północ i na południe; wszystkie plemiona ziemi otrzymają błogosławieństwo przez ciebie i przez twych potomków. Ja jestem z tobą i będę cię strzegł, gdziekolwiek się udasz; a potem sprowadzę cię do tego kraju. Bo nie opuszczę cię, dopóki nie spełnię tego, co ci obiecuję».
W trakcie dalszej wędrówki, Jakub spotkał pasterzy przy jednej ze studni. Okazało się, że są to ludzie jego wuja Labana. W zamian za służbę u wuja, Laban zaoferował mu jedną ze swoich córek. Jakub pokochał młodszą z nich i bardziej urodziwą Rachelę, która kosztowała go 7 lat służby. Kiedy przyszło do zaślubin, okazało się, że w „pakiecie” Jakub podstępnie otrzymał również starszą córkę Labana Leę, co przedłużyło jego służbę o kolejne 7 lat.
Jakub nie darzył Lei miłosnym uczuciem. Mimo to mieli siedmioro dzieci, w tym jedną córkę Dinę.
„Pan Bóg widział, że Lea została odsunięta, otworzył jej łono; Rachela zaś była niepłodna” (Rdz. 29, 31-32).
Rachela zazdrościła siostrze potomstwa. W rozpaczy i desperacji wpadła na pomył, by niewolnica Bilha urodziła dla niej dzieci, których ojcem był Jakub. Siostry rywalizowały ze sobą. Lea również wykorzystała swoją niewolnicę Zilpę do posiadania liczniejszego potomstwa.
Po wielu długich latach, Bóg zlitował się nad Rachelą i ją również obdarzył macierzyństwem. Była matką Józefa, którego później starsi bracia sprzedali do Egiptu oraz Beniamina.
Kiedy minęły wyznaczone lata służby, Jakub postanowił wrócić z dorobkiem w rodzinne strony do Kanaanu. Bardzo obawiał się spotkania z bratem Ezawem. Postanowił przekupić go częścią swojego dobytku.
Zanim nastąpiło spotkanie z Ezawem, Jakub walczył z aniołem, czego wynikiem było zwichnięcie stawu biodrowego oraz zmiana imienia „odtąd nie będziesz się zwał Jakub, lecz Izrael, bo walczyłeś z Bogiem i z ludźmi i zwyciężyłeś” (Rdz. 32, 29-30).
Wbrew obawom, spotkanie z Ezawem było bardzo serdeczne, pełne życzliwości i wzruszeń. Następnie Jakub dotarł do Sychem w Kanaanie. Tam miało miejsce bardzo przykre zdarzenie, córka Jakuba i Lei Dina została zgwałcona przez księcia tego kraju. Ten haniebny czyn pomścili bracia Diny, mordując wszystkich mężczyzn oraz rabując miasto.
Bóg nakazał Jakubowi, by poszedł do Betel i tam zamieszkał. Jakub posłusznie polecenie wykonał, zbudował ołtarz Bogu, który wysłuchał go w czasie niedoli i wspomagał.
Bóg ukazał się jeszcze Jakubowi po jego powrocie z Paddan-Aram i błogosławiąc mu powiedział do niego:
«Imię twe jest Jakub, ale odtąd nie będą cię zwać Jakubem, lecz będziesz miał imię Izrael». I tak otrzymał imię Izrael. Po czym Bóg rzekł do niego: «Ja jestem Bóg wszechmocny. Bądź płodny i rozmnażaj się. Niechaj powstanie z ciebie naród i wiele narodów, i niechaj królowie zrodzą się z ciebie. Kraj, który dałem Abrahamowi i Izaakowi, daję tobie; i twemu przyszłemu potomstwu dam ten kraj»(Rdz 35, 9-12).
Jakub był ojcem dwunastu synów, od których wywodzi się dwanaście plemion Izraela, pomiędzy które została podzielona ziemia Izraela za czasów Jozuego. Jedynie plemię Lewiego , którego członkowie byli kapłanami, nie otrzymało własnego terytorium.
Od Ezawa pochodzą Edomici, którzy byli wrogo nastawieni do Izraelitów. Edomici odmówili przejścia przez Edom, gdy Izraelici prowadzeni przez Mojżesza szli z Egiptu do ziemi Kanaan. Izraelici musieli wybrać trudniejszą drogę przez pustynię. To wydarzenie pogłębiło wrogość między dwoma narodami, która przeradzała się często w wojnę.
Losy Ezawa i Jakuba opisane są w Księdze Rodzaju Starego Testamentu.
Anna Rudnicka